การผสม2ลักษณะ

 

แผนการจัดการเรียนรู้แบบหน้าเดียว

วิชา: ชีววิทยา
เรื่อง: การผสม 2 ลักษณะ (Dihybrid Cross)
ระดับชั้น: มัธยมศึกษาปีที่ 4
เวลาที่ใช้: 1 คาบเรียน (50 นาที)

---

มาตรฐานการเรียนรู้ (สสวท.)

• มาตรฐาน ว 2.2: เข้าใจเกี่ยวกับหลักการของพันธุศาสตร์

ตัวชี้วัด

1. นักเรียนสามารถอธิบายหลักการของการผสม 2 ลักษณะได้
2. นักเรียนสามารถวาดและอธิบายตารางพิเนต (Punnett Square) ที่เกี่ยวข้องกับการผสม 2 ลักษณะ
3. นักเรียนสามารถเชื่อมโยงการผสม 2 ลักษณะกับการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมได้

ผลการเรียนรู้

• นักเรียนสามารถอธิบายการผสม 2 ลักษณะและสามารถวาดตารางพิเนตได้อย่างถูกต้อง
• นักเรียนสามารถอธิบายผลลัพธ์ของการผสม 2 ลักษณะและเข้าใจถึงความสำคัญในด้านพันธุศาสตร์

สมรรถนะผู้เรียน

1. การคิดวิเคราะห์และสังเคราะห์ข้อมูล (Analytical and Synthetic Thinking)
2. การทำงานเป็นทีมและการสื่อสาร (Teamwork and Communication)
3. ความสามารถในการใช้เทคโนโลยีในการค้นคว้า (Technological Literacy)

---

เนื้อหาสาระรวบยอด

• การผสม 2 ลักษณะ (Dihybrid Cross): การศึกษาเกี่ยวกับการถ่ายทอดลักษณะทางพันธุกรรมจากพ่อแม่ไปยังลูก โดยศึกษาลักษณะสองลักษณะพร้อมกัน เช่น สีเมล็ด (เหลือง/เขียว) และรูปร่างเมล็ด (กลม/รี)

---

การจัดกิจกรรมการเรียนรู้แบบ QSCCS

1. ขั้นนำเข้าสู่บทเรียน (Questioning)

• ครูตั้งคำถามว่า “เมื่อเรามีพ่อแม่ที่มีลักษณะต่างกันใน 2 ลักษณะ ลูกจะมีลักษณะเป็นอย่างไร?”
• นักเรียนแสดงความคิดเห็นและตั้งสมมติฐาน
• เวลา: 5 นาที

2. ขั้นสำรวจและค้นคว้า (Searching)

• กิจกรรม: แบ่งนักเรียนเป็นกลุ่มเพื่อศึกษาเอกสารและวิดีโอที่เกี่ยวข้องกับการผสม 2 ลักษณะ โดยเน้นการวาดตารางพิเนตและอธิบายผลลัพธ์
• เวลา: 20 นาที

3. ขั้นสร้างความรู้ (Constructing)

• นักเรียนแต่ละกลุ่มนำเสนอผลการศึกษาเกี่ยวกับการผสม 2 ลักษณะ โดยการวาดตารางพิเนตและอธิบายผลลัพธ์
• ครูเพิ่มเติมความรู้และสรุปถึงหลักการของการผสม 2 ลักษณะ
• เวลา: 15 นาที

4. ขั้นเชื่อมโยงความรู้ (Connecting)

• ครูอธิบายความสำคัญของการผสม 2 ลักษณะในด้านพันธุศาสตร์ และเชื่อมโยงกับการถ่ายทอดลักษณะในชีวิตประจำวัน
• เวลา: 5 นาที

5. ขั้นสรุปและประเมินผล (Summarizing)

• นักเรียนทำแบบฝึกหัดสรุปเนื้อหาเกี่ยวกับการผสม 2 ลักษณะและตอบคำถามท้ายบท
• ครูและนักเรียนช่วยกันสรุปเนื้อหาหลักและประเมินผลการเรียนรู้
• เวลา: 5 นาที

---

สื่อการเรียนรู้

• สไลด์แสดงการผสม 2 ลักษณะและตารางพิเนต
• เอกสารอ้างอิง: “หลักการพันธุศาสตร์” จาก สสวท.
• วิดีโอแสดงการทดลองการผสม 2 ลักษณะ
• แบบฝึกหัดสำหรับนักเรียน

---

กระบวนการวัดและประเมินผล (Rubrics)

เกณฑ์การประเมิน	ระดับ 1	ระดับ 2	ระดับ 3	ระดับ 4
พุทธพิสัย
1. ความเข้าใจการผสม 2 ลักษณะ	ไม่สามารถอธิบายการผสม 2 ลักษณะได้ หรือมีความเข้าใจผิด	อธิบายการผสม 2 ลักษณะบางส่วนได้แต่ยังไม่ครบถ้วน	อธิบายการผสม 2 ลักษณะได้เกือบทั้งหมดได้ มีความเข้าใจพื้นฐานที่ถูกต้อง	อธิบายการผสม 2 ลักษณะได้อย่างถูกต้องและชัดเจน
2. ความรู้เกี่ยวกับผลลัพธ์ของการผสม	ไม่สามารถอธิบายผลลัพธ์ของการผสมได้	อธิบายผลลัพธ์ของการผสมได้บางส่วนแต่ไม่ครบถ้วน	อธิบายผลลัพธ์ของการผสมได้ดี	อธิบายผลลัพธ์ของการผสมได้อย่างครบถ้วนและชัดเจน
จิตพิสัย
3. การทำงานเป็นทีมและการสื่อสาร	ไม่แสดงความร่วมมือหรือสนใจการทำงานร่วมกับทีม	ร่วมงานกับทีมบ้างแต่ยังไม่ต่อเนื่อง หรือมีการสื่อสารที่ไม่ชัดเจนบางครั้ง	ร่วมงานกับทีมได้ดี และมีการสื่อสารที่ชัดเจนเป็นส่วนใหญ่	ทำงานร่วมกับทีมได้อย่างยอดเยี่ยม สื่อสารอย่างชัดเจนและสร้างสรรค์
ทักษะพิสัย
4. การวาดตารางพิเนตและอธิบายผลลัพธ์	ไม่สามารถวาดตารางพิเนตได้	วาดตารางพิเนตได้บางส่วนแต่มีข้อผิดพลาด	วาดตารางพิเนตได้อย่างถูกต้องและมีการอธิบายผลลัพธ์ได้ดี	วาดตารางพิเนตได้อย่างถูกต้องและชัดเจน อธิบายผลลัพธ์ได้ครบถ้วน

เครื่องมือประเมินที่ใช้:

• แบบประเมินความเข้าใจ: ใช้ประเมินด้านพุทธพิสัยในข้อ 1 และข้อ 2 โดยให้นักเรียนตอบคำถามและทำแบบฝึกหัด
• แบบสังเกตพฤติกรรม: ใช้ประเมินด้านจิตพิสัยในข้อ 3 โดยครูสังเกตการทำงานร่วมกันและการสื่อสารในกลุ่ม
• แบบประเมินการวาดตารางพิเนต: ใช้ประเมินทักษะพิสัยในข้อ 4 โดยตรวจสอบการวาดตารางพิเนตและการอธิบายผลลัพธ์